Tuesday, September 29, 2009

01-Baliktanaw: Si Pedro, Si Sammy ug Ako


Mga 7 anyos siguro ako adto nga una kung nakit-an ug nahibaw-an sa linghod nako nga pangisip ang mahitungod sa pakighilawas.
"Pakighilawas dili lalake ngadto sa babaye kundili lalake ngadto sa parehas niyang lalake."
Mga alas-singko na siguro kadto sa hapon, gadula kami ug ‘taguanay ug dinakpanay’ sa usa ka bag-ong tukod nga balay nilang Sammy, silingan namo sa probinsya. Mga lima kami ka mga bata apil si Pedro, mga 12 anyos na siguro siya niadtong panahuna ug si Sammy, mga 10 anyos, ug may duha pa ka mga bata nga pangidaron nako si Maye ug Dodong. Mintras gadula kami gaulan-ulan kadto busa nga medyo ngitngit na ang langit. Human sa dula namo nag-iya-iya na ug panguli ang uban nakong kadula pero ako tua pa ako sa balay sa among silingan gahulat kanus-a mohunong ang ulan. Tungud kay bata lagi mipadayon ko ug dula ug tarak-tarak nga kahoy nga pinutlan sa karpentero adtong balaya. Medyo ngitngit na gayod ang palibot busa nga nalisang nako, gabii na ug basi ug pangitaon na ako sa akong inahan ug basi ug makasab-an.
Sa dihang mouli na unta ako, bisan ug gaalindahaw pa ang ulan, may nadungog ako ug mga tingog nga maorag may gituok. Mihinayhinay ako ug saka sa taas sa balay ug akong nakita nga gihalukan ni Sammy ang atubangan ni Pedro sa ubos sa may tiyan. Busa nga nangutana ako kung nag-unsa kamo diha. Tungod kay wala man koy kasinatian sa akong pagkabata kung nag-unsa sila, miduol ko para sutaon kung unsa ang ilang gibuhat. Mihunong si Sammy sa iyang gihimo kay Pedro ug milingkod sa iyang tiilan. Si Pedro dalidali nga gitaas ang iyang karsones. "Ngano diay Ped, sakit imong tiyan?" pangutana nako sa dihang miduol na ako nila. "Wala, ang akong uten ang gasakit." Ug iyang gipakita ang iyang uten sa ako. Dako ug uten si Pedro nga sa iyang pangedaron doblehon na kadako kay sa ako. "Gipasuso nakong Sammy kay gusto daw niya nga modula sa akong uten." Wala ako motubag kay wala man ko kasabot unsay gipanulti ni Pedro sa ako. Ug iyang giingnan si Sammy nga ipadayon ang iyang gihimo ug ako iyang giingnan nga bantayan silang duha. Tungod kay mga dagko na silang bata, misunod na lang ko kang Pedro kay basi ug sumbagon ko kung dili ko motuo sa iyang gisulti. Bisan ug kilom-kilom na ug nabalaka ko nga makasab-an sa akong inahan nagpabilin usa ako para sila bantayan sa ilang gihimo. Akong nakit-an nga gilamian si Pedro sa dihang gitaas ug gibaba ni Sammy ang iyang ulo ngadto sa atubangan ni Pedro. Dili nako makita kung giunsa pagsuso ni Sammy ang uten ni Pedro kay ngitngit na, busa nga mao ra ug mga anino na lang ang akong makita. Wala pa damti ug dugay, nadungog nako si Pedro nga miingon kay Sammy nga “Naa na... mugawas na...” ug unya mao ra ug nakoryentehan si Pedro nga giduot ang ulo ni Sammy sa iyang atubangan. "Nahuman na kamo kay mouli na ako, basi ug gipangita na ako sa balay." Ug minaog na ako ug gibiyaan nako silang duha didto.
Niadtong panahuna, wala lang kadto sa akoa, susama lang kadto ug dula nilang Pedro ug Sammy nga ako usa lamang ka mananan-aw nga hangtud kaaron dili nako kadto malimtan.
"Usa ka ha kini sa mga hinungdan nganong nabayot ko?"

No comments:

Post a Comment