Si Manong Ed - a college life reminiscence

Gikan ako sa among lungsod sa probinsya ug kay moabri ang summer classes, second year college pa ako adtong panahuna, busa nga ang akong biyahe gikan sa among lungsod, moagi pa ako ug usa ka siyudad sa among probinsya paingon sa akong gi-iskuwelahan sa pikas siyudad. Tungod kay naaberya ang among gisakyan ug kilom-kilom na ang akong pag-abot sa maong siyudad busa nahunahunaan nako nga mosaka una sa balay sa among kanhing silingan sa among lungsod nga tua na namuyo didto. Usa sa anak nga babae nianing pamilyaha, si Linda, akong classmate sa high school. Ug kay dagko na silang tanan ug ang uban niyang mga igsoon may mga pamilya na usab busa nga namalhin na silang tanan sa siyudad ug ilang gibaligya ang ilang balay nga tua sa among lungsod.
Ug tungod kay ang akong pamilya ug ang ilang pamilya magkaila man, wala ko maglisod ug saka sa ilang balay. Ugma pa ako magpadayon sa akong pagbiyahe paingon sa siyudad nga didto ko miiskuwela sa kolehiyo. Sa ato pa, ‘stop-over’ lang kini para palabayon nako ang kagabhion kay lisod matulog sa terminal sa bus ug nahadlok usab ako kung unsay mahitabo nako kay wala ko kaayo masayod sa pasikotsikot sa maong siyudad.
“Dong, nakatuod ka man lagi dinhi sa amo?” ingon sa inahan ni Linda sa dihang pasulod na ako sa ilang tugkaran.
“Mao lagi Nang, kung puwede unta nga dinhi usa ako matulog sa inyo karong gabhiuna?” diretso nakong tubag sa inahan ni Linda.
“Asa diay si Linda, Nang?”
“Tua sa kusina nagluto pa ug panihapon.” “Sulod una diri ug para maipahimutang ang imong gamit.”
Naabtan nako sa balkon ang mga igsoon ni Linda ug iyang mga ig-agaw nga nag-inuman. Nangayo ko ug katahuran sa ilang tanan ug ila akong gidulutan ug usa ka baso sa ilang giinom. Akong gidawat isip pagrespeto sa ila. Giiinom ko kini ug akong gibalik sa igsoon ni Linda, nga si Ed, ang baso pag-usab.
“Salamat, Nong Ed ha?” “Ako usang ipahimutang ang akong bag sa sulod.”
“Sige, padayon lang ug balik dinhi ha?”
“Oo, Nong.”
Pagsulod nako maoy paggawas ni Linda gikan sa kusina ug iya ako nga giabi-abi sa ilang panimalay.
“Ibutang na lang kanang imong gamit dinhi.” Matud pang Linda, “kumusta ka naman karon?”
“Gikan pa ako sa amo sa atong lungsod. Mo-summer lagi ako ug enrolment na ugma, busa nga dinhi una ako mosaka sa inyo karong gabii. Ugma pa ako mobiyahe paingon sa pikas siyudad.”
“Walay problema ka na? Dili ka na laing tawo namong magpamilya nuh?”
“Salamat kung mao ka na!”
“Sige, dinha ka una sa akong mga igsoon, apil ug inom gamay kay mobalik usa ako sa kusina kay wala pa matapos ang akong giluto”.
“Sge, ayaw na lang pagtagad ug ayo kay ako ra’y bahala. Salamat”, mentras mibalik si Linda sa kusina.
Mibalik ko sa mga igsoon ni Linda ug mga ig-agaw nga nag-inuman sa balkon.
“O, Dong, imong tagay kini!” ug gidunol ni Ed ang baso sa akoa. Misagbat ang inahan ni Ed nga dili ko palabihan sa pagtagay kay mobiyahe pa ra ba daw ako ugma.
“Okay lang Nang, panalagsa ra man usab ako nga gaanhian dinhi sa inyo?” Pero sa tinuod lang dili pa ako kaayo hanas moinom kay istudyante pa lang ako ug dili usa nak suglan kining bisyuha.
“Dong, unsa diay ang imong gikuhang kurso?” matud pang Nong Ed.
“Komersiyo, Nong. Required summer class kini busa nga summer-an nako.”
“Mao ba? Pag-ayo-ayo na lang sa imong pag-eskuwela.”
“Salamat, Nong Ed”.
Gipadayon nila ang pag-inom ug ako nakigrupo kanila. Kini diay si Manong Ed, siguro mga 12 years ang iyang pagkamagulang nako ug may asawa na pero wala silay anak. Ang iyang asawa tua sa abroad nagtrabaho mentras siya usa ka insurance agent sa usa ka kailang Insurance Company. Matud pa niya nga kaugalingon niya ang iyahang oras sa pagtrabaho. Naminaw lang ako sa iyang gisulti sa inuman. Tungod kay alas tres pa diay sila nag-inom, daghan nang botelya sa ilimnon ang ilang nahurot ug ang iyang mga kainumang ig-agaw medyo lupaypay na sa kahubog. Ang duha, katulgon na nga gahulat sa ilang tagay ug ang duha ga-istoryahay nga mao ra ug sila rang duha ang gainom. Si Manong Ed lang ang gaistorya nako kay wala daw siya magdahom nga hamtong na akong ulitawo karon. Si Linda ang ilang kamanghuran nga akong classmate sa high school ug bisan siya wala daw niya mabantayi nga si Linda dalaga na usab ug gaiskuwela sa kolehiyo dinhi sa ilang lugar. Ang suod ni Manong Ed ang akong mga magulang nga sila-sila lang ang panuigon sa edad.
Naundang lang ang among inuman sa dihang nanawag na si Linda ug ang ilang inahan nga manihapon na daw kami. Mitindog si Manong Ed ug nangadto kaming tanan sa kan-anan para sa panihapon.
Mitapad ko ni Manong Ed sa kan-anan ug si Linda sa pikas nako. Mentras nangaon gaistoryahay kami bahin sa among lugar ug daghan pang butang nga bahin sa among lugar, mga tao didto ug mga panghitabo.
Pagkatapos sa panihapon, gipadayon nilang Manong Ed ang ilang pag-inom apan ako miundang na kay gikapoy pa ako sa akong biyahe gikan sa lungsod ug gusto ko nga mopahulay ug sayo. Wala na ako pugngi ni Manong Ed kay nasabtan niya nga sayo pa ako molakaw ugma.
Nahinanuk na ako ug dugaydugay na usab nga nakatulog sa dihang nabatian nako nga mitapad nako sa higdaanan si Manong Ed. Bahong ilimnon ug sigarilyo ang iyang lawas apan wala lang nako kini ikasapayan kay nakitulog lang ra ba ako sa ilang balay.
Wala madugay gahagok na kini ug kusog baya kaayo ang iyang hagok ug gapaminaw lang ako sa iyang hagok. Wala nako damha nga palatanday diay kini kay iya man akong gitandayan sa iyang hita nga sa akong paminaw dako kaayo ang bugdo sa iyang atubangan nga gagahi kay didto kini sa akong lubot mibundol. Giahak na nanggakos pa ug wala na gayod ako kapalag kay basi ug makamata siya. Naminaw ra ako ug dugaydugay usab ang iyang paggakos ug pagtanday kanako. Nabati pa nako nga gautog ang iyang uten kay galihok man kini nga akong nabatian sa akong lubot. Nanginit ako sa maong sensasyon apan wala lang nako panumbalinga.
Bati gayod nako nga gautog ang iyang uten kay galihoklihok man kini sa akong lubot busa nga mibalhin ko ug posisyon ug gipakli nako ang iyang kamot ug hita. Ang panuway, ga-brief lang diay ug migawas ang ulo sa iyang uten sa iyang brief. Dako ra ba kaayo nga mao ra ug makopa. Tungod kay naay lambong sa suga sa pikas kuwarto ngadto sa among gihigdaan busa nga kita kaayo nako nga dako ang iyang uten. Akong giduol ang akong nawong ug gisimhot ang iyang uten pero wala nako gipadapat ang akong ilong ngadto. Gahagok gihapon si Manong Ed busa nga akong gihikap paghinay ang iyang uten. Milihok ang iyang uten nga mao ra ug misukol sa akong pagkapot. Taas ug dako ang iyang uten busa nga katunga niani ang migawas sa iyang brief. Gikuptan ko kini sa akong kamot ug gitaas-gibaba nako ang akong palad, mas nangisog ang iyang uten nga gatango-tango sa iyang pagkagahi ug pagkautog na gayod kaayo. Gipadayon nako ang paglolo sa iyang uten pero dugay kaayo siyang gigawsan pero gilamian usab ako sa pagkapot tungod kay nabati nako pag-ayo ang iyang pagkalalaki sa akong palad. Akong gisimhot pag-usab ang iyang uten nga lalaki kaayo ang baho, nagsagol ang singot ug baho sa pagkalalaki nga nakapahimo kanako nga daw nagsalimuang sa maong dili masabot nga kalami. Gihagkan nako ang ulo sa iyang uten ug gitilaptilapan nako ang ulok ug ang punuan niini, mas misamot ang paglihoklihok niani, busa nga bisan perte na gayong utuga sa iyang uten, wala usa nako kini supsupa kay lami tan-awon ang iyang uten nga galihoklihok sa akong kamot. Gapadayon gihapon ako sa paglulo sa iyang uten nga bisan ug gahagok si Manong Ed, wala ko masayod kung gilamian ba gayod siya nga naay mokapot ug mulolo kaniya. Dugay-dugay na baya nga wala uban niya ang iyang asawa nga tua na sa abroad nanarbaho. Gitaas lang nako ug gibaba ang akong kamot sa iyang uten sama sa gilulo lang nako kini ug sa kadugayan migawas ang daghan kaayo niyang tulos nga mibasa sa akong kamot. Gaapo-apol ang iyang tulos nga bahong chlorox, timailhan nga dugay dugay kining naistak sa iya. Akong gipahid sa iyang tiyan ang iyang tulos nga naa sa akong kamot ug wala akoy nadungog kaniya nga pag-ungol o kung gilamian ba siya. Mibalik na lang ko ug tulog.
Nauna ako nga mimata ug sayo ug si Manong Ed nahinanok pa gihapon kaayo. Ako siyang gihabulan para tabunan ang iyang tunga nga gabugdo. Nanghilam-os ko ug naabtan nako si Linda nga nagdegamo na para sa pamahaw didto sa kusina.
Iya akong gipakape ug taudtaod nananghid ko niya nga molakaw na kay sayo ang first trip sa bus paingon sa pikas siyudad.